Is het een performance, een theatervoorstelling of toch een echte waarheidscommissie? De termen doen er niet toe. Kom en oordeel zelf. 

Met de eerste Waarheidscommissie ooit in Nederland vraagt het Vlaams theatergezelschap Action Zoo Humain aandacht voor de onderbelichte, koloniale erfenis van de human zoo. Ook Nederland stelde tot diep in de 20ste eeuw duizenden mannen, vrouwen en kinderen als ‘exotisch’, ‘wild’ en ‘primitief’ tentoon in zogenaamde 'mensentuinen'. Denk bijvoorbeeld aan de tentoongestelde Surinamers en Indonesiërs op de wereldtentoonstelling in Amsterdam (1883), de Indische Tentoonstelling in Arnhem (1928) en het Senegalese dorp op de Nenijto in Rotterdam (1928).

Beïnvloedt de human zoo vandaag nog steeds het maatschappelijke denken? Zijn het etnisch profileren door de politie, het toeslagen schandaal bij de belastingdienst, maar ook het ‘onschuldig’ delen van beeldmateriaal op social media van die ‘exotische’ reis, hier geen voorbeelden van?

Kom en oordeel zelf tijdens deze unieke en eenmalige locatievoorstelling. Minister-president Mark Rutte en koning Willem-Alexander boden recent excuses aan voor het slavernijverleden. De Waarheidscommissie pakt daarop door en gaat aan de slag met hetgeen er na de fameuze komma zou kunnen volgen. Verplaats je in de problematische nieuwsgierigheid van de bezoekers, in de ervaringen van de tentoongestelde volkeren en in de koloniale propagandamachine van de organisatoren.

Naar voorbeeld van de ‘Waarheids- en Verzoeningscommissie’ uit Zuid-Afrika spreken getuigen zich uit in woord, beeld en beweging. Voormalig politica Kathleen Ferrier en Mpho Tutu van Furth, dochter van de recent overleden Zuid-Afrikaanse aartsbisschop Desmond Tutu, leiden als voorzitters alles in goede banen.

Bron afbeelding: Groepsportret van inheemse Surinaamse mannen, vrouwen en kinderen met ronselaar William Mackintosh op de wereldtentoonstelling 1883 in Amsterdam. Collectie Nationaal Museum van Wereldculturen. Coll.no. RV-A2-3

IN DE PERS
 

De Lage Landen - Recensie 24.11.2023

"Tussen het gekrakeel van de commissieleden en de ontroerende danssolo’s van de performers komt naar het einde van de voorstelling misschien wel de krachtigste scène."
 

Gelderlander - Artikel 19.10.2023

"Mensen als exotische attractie tentoongesteld in een zoo; zo lang geleden is dat helemaal nog niet (...) De pijnlijke bladzijde uit onze geschiedenis verbleekte, maar de invloed van Human Zoo's op onze maatschappij is nog voelbaar."
 

De Theaterkrant - Recensie 6.10.2023

"De informatie die je als toeschouwer te horen en te zien krijgt is afwisselend schrijnend, onthutsend, pijnlijk, woede en schaamte opwekkend. Gelukkig wordt er ook gewerkt met humor om het geheel verteerbaarder te maken. (...) De voorstelling houdt spiegels voor en voelt regelmatig ongemakkelijk. Hulde voor maker Chokri Ben Chikha want dat is hoognodig."
 

NRC - Reportage 27.09.2023

"Het gaat erom verschillende waarheden en perspectieven met elkaar in aanvaring te laten komen." - Chokri Ben Chikha, regisseur De Waarheidscommissie